Vorige week kregen we twee keer te maken met een kapotte rioolleiding. Veiligheidsregio Groningen schaalde de eerste keer op naar een voorbereidend GRIP, om zo alle mogelijke scenario’s en handelingsperspectieven in beeld te krijgen.

Maandag 17 januari ontstond er een lek in een persleiding door werkzaamheden aan Ring Zuid. Regionaal operationeel Leider Roelf Knoop: ‘De leiding was kapot en daardoor buiten bedrijf, maar het rioolwater bleef natuurlijk gewoon komen. Er was een buffertijd van ongeveer 8 uur. Zo lang kon het riool nog gevuld worden. Als het gat dan nog niet was gedicht, was het slechtste scenario om het water over te storten op het oppervlaktewater, dus vijvers en kanalen. Dan krijg je letterlijk een open riool. Vissen gaan dood, het gaat stinken, het water is niet meer bruikbaar om in te zwemmen en op te recreëren. Dit scenario, dat op zijn ergst een paar dagen had kunnen duren, was voor de directeur Stadsbeheer van de gemeente Groningen aanleiding om aan te bel te trekken.’

Scenario’s en handelingsperspectieven

Veiligheidsregio Groningen schaalde op naar een voorbereidend GRIP, wat inhoudt dat een multidisciplinair team van vertegenwoordigers van diverse diensten samenkomt. GRIP staat voor Gecoördineerde Regionale Incidentenbestrijdingsprocedure en heeft betrekking op de organisatie van de rampenbestrijding en crisisbeheersing door de hulpverleningsdiensten van de veiligheidsregio.

‘Omdat er nog geen sprake was van een crisis, en we nog een aantal uren hadden voordat de situatie echt nijpend zou worden, kozen we voor een voorbereidend GRIP in plaats van het volledig activeren van de crisisorganisatie, in dit geval GRIP 2. Eerst wisten we nog heel weinig, dus begonnen we met het vormen van een beeld. Wat is er precies gebeurd en hoe erg is dat? Daarna keken we naar scenario’s en mogelijke handelingsperspectieven. Kan het rioolwater wellicht omgeleid worden, kunnen er vrachtwagens worden ingezet, hebben we nog andere mogelijkheden? Het beste scenario was dat de leiding provisorisch kon worden gerepareerd en weer in gebruik genomen kon worden. En dat gebeurde gelukkig. Anders hadden we alsnog moeten opschalen en de crisisorganisatie moeten activeren.’

Nog een lek

Een paar dagen later, op 21 januari, ontstond er opnieuw een lek in dezelfde persleiding, dit keer een stuk verderop. Deze keer was de oorzaak van de breuk onbekend. ‘Het voordeel was dat we toen natuurlijk alle scenario’s al hadden, dus we hoefden niet direct op te schalen. Ook konden we gebruik maken van een deel van de omlegging die maandag al was aangelegd, waardoor we meer tijd hadden. Dat kwam goed uit, want het duurde twee dagen om het lek te repareren.’

Ruime voorbereidingstijd

Terugkijkend is Knoop tevreden over de inzet van Veiligheidsregio Groningen en de samenwerking met de partners. Binnen de veiligheidsregio wordt hard gewerkt om niet alleen te doen wat nodig is als er sprake is van een ramp of crisis, maar om ook te organiseren wat nodig is om dat te voorkomen. ‘Natuurlijk volgt er nog een evaluatie, zoals altijd. Maar ik ben heel tevreden. Het was goed dat de gemeente Groningen vroegtijdig aanklopte, zodat we een ruime voorbereidingstijd hadden om mogelijke scenario’s te verkennen en gesprekken te voeren. We waren voorbereid voor als het slechtste scenario zou uitkomen. Want we hadden het besluit al genomen dat er in dat geval geloosd kon worden op oppervlaktewater en benoemd wat we dan met elkaar moesten regelen. Dat is een gigantisch besluit, want dan kies je in feite voor een milieu-incident. Maar gelukkig was dat niet nodig.’