Een cruiseschip van 193 meter lang en 28 meter breed, met onder meer restaurants, cafés, een winkelcentrum en een theater: het is een bezienswaardigheid en bijna on-Nederlands gezicht in de Eemshaven. Het schip, genaamd De Romantika, is onderdeel van rederij Holland Norway Lines, die de eerste rechtstreekse cruiseverbinding tussen Nederland en Noorwegen aanbiedt. Een positieve en welkome ontwikkeling in Noord-Nederland. Die uiteraard óók de nodige risico’s met zich meebrengt. En daar komt Veiligheidsregio Groningen om de hoek kijken.

De initiatiefnemers van Holland Norway Lines – Bart Cunnen en Patrick America – zagen dat Nederlanders graag naar Noorwegen gaan en andersom, en dat ook het vrachtverkeer tussen deze landen toeneemt. Zo ontstond het idee voor een cruiseferry. Na gedegen marktonderzoek werd dit idee in november 2021 concreet: er zou een verbinding komen tussen de Eemshaven en het Noorse Kristiansand, met het schip De Romantika.

Flink wat eisen

Bij het optuigen van de verbinding kreeg het onderwerp veiligheid veel aandacht. Want met een schip in een van de buitenhavens van Europa, die zo’n 1.500 mensen per keer vervoert op een 17 uur durende tocht, moet de rederij aan flink wat eisen voldoen. “Het schip zelf heeft een eigen calamiteitenorganisatie met eigen veiligheidshandboeken en -plannen”, vertelt Jurjen Gravendeel, Terminal Manager bij Holland Norway Lines. “Logisch, want eenmaal van de kust af is bij een calamiteit de bemanning eerst aan zet. De regels die dan gelden zijn bovendien afhankelijk van de vlaggenstaat, oftewel het land waar het schip geregistreerd staat, en de locatie van het schip. Een wereldje op zich, dus. Als rederij hebben we te maken met de International Ship and Port Facility Security Code. Dat gaat over de veiligheid en beveiliging op het terrein en in de terminal. Daarover hebben we nauw contact gehad met gemeenten, politie, marechaussee, douane en uiteraard Veiligheidsregio Groningen.”

Veiligheid in volle breedte

Dat contact bestond onder meer uit een tweewekelijks overleg, vanaf begin 2022. Een overleg met alle betrokken partijen, waar het onderwerp veiligheid in de volle breedte aan bod kwam. “Heel interessant”, zegt Jogchum de Boer, die als adviseur Crisisbeheersing vanuit Veiligheidsregio Groningen aanschoof. “Waar verblijven bijvoorbeeld Noren die kortdurend in Nederland zijn, zoals vrachtwagenchauffeurs? Hoe voorkomen we drugssmokkel? En hoe garanderen we de veiligheid op het terrein, als er gezinnen tussen al het vrachtverkeer en auto’s door moeten lopen? Het ging van klein tot groot. Leuk was dat ik zo ook een kijkje kreeg in de manier waarop de douane en de marechaussee zich voorbereiden. Voor mij nieuw en leerzaam.”

Verschillende terreinen

Zelf keek Jogchum met name naar de brandveiligheid. Als linking pin vanuit de veiligheidsregio schakelde hij hiervoor weer de juiste mensen in. “Collega’s van team Toezicht zijn op het terrein gaan kijken en hebben geadviseerd over rookmelders, vluchtroutes en noodbordjes. Een andere collega wist weer alles van toegangsautorisatie en heeft geregeld dat onze tankautospuiten met een pasje het terrein van Holland Norway Lines op kunnen. En de afdeling Techniek en Ondersteuning heeft digitale bereikbaarheidskaarten gemaakt voor onze brandweermensen, zodat zij precies weten waar ze moeten zijn bij een calamiteit. De komst van Holland Norway Lines raakt verschillende terreinen binnen de veiligheidsregio en ik fungeerde hierbij als doorgeefluik. Een mooie werkwijze.”

Multidisciplinaire plannen

Voor het multidisciplinaire deel maakte Veiligheidsregio Groningen een verbinding met de bestaande incidentbestrijdingsplannen voor de Waddenzee en het Eems-Dollardgebied. “Deze plannen hebben we opgesteld met de veiligheidsregio’s Fryslân en Noord-Holland Noord”, licht Jogchum toe. “Daarin staan scenario’s die zich kunnen voordoen op het water: van olielekkage tot besmeurde vogels en van mensen die overboord vallen door een aanvaring tot zieke zeehonden. Zodra er een incident als dit plaatsvindt, treedt een van die plannen in werking en worden ook gemeenten, politie, geneeskundige hulpverleningsorganisaties, kustwacht en KNRM ingeschakeld. Die plannen zijn geactualiseerd en daarin hebben we ook Holland Norway Lines meegenomen.”

Smaakt naar meer

Jogchum kijkt met een goed gevoel terug op de samenwerking. “De dynamiek was mooi; aan de ene kant de overheidspartijen die alles goed geregeld willen hebben en aan de andere kant mensen die een bedrijf willen runnen en dóór willen. Het doel was echt: we gaan het samen doen. En dat is gelukt.” Ook Jurjen heeft er een goed gevoel over: “Alle partijen hebben ontzettend goed meegewerkt en meegedacht. Dat wordt bijzonder gewaardeerd.”