Datum vergadering:
Algemeen Bestuur: 12 december 2019
Onderwerp:
Eerste analyse Netwerkteam Veiligheid & Gezondheid
Agendapunt:6.
Naam Steller:
Y. Schippers – Programmamanager aardbevingen, GGD
S. Keukens – Strategisch adviseur aardbevingen, VRG
Afdeling:
Programma Aardbevingen / Sector Crisisbeheersing
Voorstel:
Het Algemeen Bestuur VRG wordt gevraagd:
- Kennis te nemen van de eerste analyse van het Netwerkteam Veiligheid & Gezondheid;
- Op basis van deze eerste analyse, te besluiten het Netwerkteam Veiligheid & Gezondheid periodiek vinger aan de pols te laten houden bij de (bevings)gemeenten ten aanzien van de veiligheids- en gezondheidsproblemen als gevolg van de gaswinning;
- Te besluiten het Netwerkteam Veiligheid & Gezondheid en de integrale aanpak van het netwerkteam ook voor andere risico’s dan het aardbevingsrisico te benutten, zoals windmolens en andere issues die maatschappelijke onrust kunnen veroorzaken.
Relatie tot eerdere besluitvorming
5 april jl. besloot het Algemeen Bestuur VRG:
• Kennis te nemen van de startnotitie Netwerkteam Veiligheid & Gezondheid m.b.t. gaswinning en aardbevingen Groningen;
• Opdracht te geven aan de directeur VRG voor het oprichten van het netwerkteam samen met de GGD en de Politie;
• Opdracht te geven het netwerkteam als gezamenlijke hulpdiensten ten dienste van de gemeenten aan te laten sluiten bij de lokale stuurgroepen t.a.v. gaswinning en aardbevingen;
• Opdracht te geven voor het opstellen van een voortgangsbericht in september* en het functioneren van het netwerkteam na 1 jaar te evalueren te evalueren.
Aangezien in september geen vergadering van het Algemeen Bestuur gepland stond, ontvangt het Algemeen Bestuur dit voortgangsbericht in het 4e kwartaal van 2019.
Doel/ wat willen we bereiken
De startnotitie Netwerkteam Veiligheid & Gezondheid (Algemeen Bestuur, 5 april 2019) stelt dat het veiligheidsprobleem als gevolg van de gaswinning en aardbevingen de afgelopen jaren verbreed is. Behalve het fysieke veiligheidsrisico van instortingen als gevolg van aardbevingen, is ook sprake van sociale veiligheidsrisico’s en gezondheidsrisico’s – zoals aangetoond in onderzoeken van Gronings Perspectief. Tegelijkertijd neemt ook het risico op maatschappelijke onrust toe.
De verbreding van het veiligheids- en gezondheidsprobleem vraagt om een integrale aanpak. Het ene risico kan niet zonder het andere worden bezien. Risico’s beïnvloeden en versterken elkaar, met de kans op escalatie.
In de notitie wordt gesteld dat de veelzijdigheid en complexiteit van het veiligheids- en gezondheidsprobleem een integrale aanpak vereist. Het Algemeen Bestuur besloot daarop tot de oprichting van het Netwerkteam Veiligheid & Gezondheid, waarin de Veiligheidsregio, GGD, Politie en Bevolkingszorg de handen ineen zouden slaan. De eerste opdracht van het Netwerkteam was ‘de integraliteit van het veiligheidsprobleem uitgebreid in kaart’ brengen.
Integrale aanpak
Een vertegenwoordiger van de Veiligheidsregio en een vertegenwoordiger van de GGD vormden uiteindelijk het Netwerkteam. De politie stelde zich op het standpunt dat de reguliere lijn via de lokale driehoeken leidend is. Het inventariseren van risico’s via een andere lijn (lees: het Netwerkteam) past daar niet binnen. Ook Bevolkingszorg nam geen deel aan het Netwerkteam. Zij stelden zich op het standpunt dat in deze eerste fase van inventariseren, geen rol is weggelegd voor Bevolkingszorg. Bij een vervolg(aanpak) is er wellicht wel een rol voor Bevolkingszorg.
Integrale problematiek
Om de integraliteit van het veiligheids- en gezondheidsprobleem in kaart te brengen zijn gesprekken gevoerd met de Programmamanagers Aardbevingen van de gemeenten en de projectleider gaswinning binnen de Politie. Het beeld dat daaruit naar voren komt is eensluidend: zij ervaren op dit moment geen acute zorgen over een integraal veiligheids- en gezondheidsprobleem. Er is geen sprake collectieve maatschappelijke onrust als gevolg van de gaswinning en aardbevingen. Op individueel niveau worden veiligheids- en gezondheidsrisico’s wel herkend. Geconstateerd wordt dat alle ingrediënten aanwezig zijn, maar dat de inwoners van Groningen er vooralsnog relatief rustig onder zijn. Desalniettemin, kan een trigger tot escalatie leiden.
Daarentegen tonen de onderzoeken van Gronings Perspectief wel degelijk aan dat sprake is van een omvangrijk gezondheidsprobleem, afname van sociale cohesie en vertrouwen in de overheid, en maatschappelijke ontwrichting. Bij de groep mensen met meervoudige schade aan hun huis worden de meeste gezondheidsproblemen geconstateerd, voornamelijk veroorzaakt door stroperige schadeafhandeling en een onzeker toekomstperspectief.
Voorgesteld wordt daarom als Netwerkteam Veiligheid & Gezondheid (bestaande uit: Veiligheidsregio en GGD) periodiek vinger aan de pols bij de gemeenten te houden ten aanzien van de veiligheids- en gezondheidsproblemen als gevolg van gaswinning en aardbevingen, door aan te sluiten bij het overleg van Programmamanagers Aardbevingen.
Verhouding met ander beleid
• Programma Aardbevingen
Wettelijk kader
• Wet veiligheidsregio’s
Financiële gevolgen / dekking
Tot op heden geen financiële gevolgen.
Personele consequenties / advies of instemming ondernemingsraad benodigd? n.v.t. (behalve personele inzet vanuit VRG en GGD)
Communicatie: n.v.t.
Risico’s
Uitvoering
• Het Netwerkteam Veiligheid & Gezondheid sluit periodiek aan bij het overleg van programmamanagers aardbevingen, om daar de eigen beelden te toetsen en de situatie te peilen bij de gemeenten.
• Te bezien of het Netwerkteam Veiligheid & Gezondheid uitgebreid kan worden met andere partners.
Betrokken partijen / samenwerkingspartners
• (Bevings)gemeenten
• GGD
• Politie